Wijken en buurten Amsterdam

Dat lijkt me een perfecte omzetting naar OSM-tags.

Als je lokale kennis hebt kun je zeker een hoop waarde toevoegen zo. Ik hoop dat we dat op OSM voor elke (middel)grote stad op een gegeven moment voor elkaar hebben.

Of wijken en buurten in Amsterdam duidelijke grenzen hebben of niet weet je waarschijnlijk als lokale mapper zelf vrij goed. Er zijn uiteraard een aantal objecten zoals ring, hoofdwegen, spoor, en grachten die vaak als logische grens dienen. Ik zou inderdaad per geval eens kijken of je de grenzen van het CBS (deels) kan gebruiken, of dat je beter alleen een node kan plaatsen. Zoiets als de Jordaan heeft bijvoorbeeld vrij duidelijke grenzen door de grachten.

En let inderdaad op de namen. De CBS-namen missen soms namen die te klein zijn voor de statistische indeling, met name in oudere buurten, en soms verzinnen ze namen die niet ter plekke gebruikt worden. Het merendeel klopt, maar het blijft maatwerk.

Als je een keer met grenzen in de weer gaat, begin dan eens met een of andere buurt of wijk en vraag dan gerust om feedback, het is soms best ingewikkeld.

Ik zit vooral met de verschillende niveau’s van wijken. Ik woon in het Bijlmermuseum, G-buurt, EGK-buurt, Bijlmer-oost, Bijlmer(meer), Amsterdam Zuidoost.

Hoe geef je dat allemaal aan?

Als je de CBS-grenzen van 2020 in JOSM wil zien kun je dit bestand eens uitpakken en openen in JOSM: http://jeroenhoek.nl/temp/ams.zip

Wat zo snel al opvalt zijn de buurten met namen als ‘Langestraat e.o.’. Doorgaans wordt zo’n ‘buurt’ ter plekke helemaal niet zo benoemd. Dat de gemeente terugvalt op ‘straatnaam en omstreken’ geeft al aan dat er niet echt een buurtidentiteit is, of dat die qua grenzen niet overeenkomt met wat hun goed uitkomt. Of er dan überhaupt een buurt is of dat inwoners daar eerder naar de wijknaam wijzen is iets wat jij wel zal weten: ik kom zelden in Amsterdam.

Let ook op buurten die overlappen. Zo is de Negen Straatjes inmiddels bekend als buurtnaam, ook buiten Amsterdam. Voor het CBS valt die in de Felix Meritisbuurt, maar of die naam echt gebruikt wordt is ook weer een kwestie van lokale kennis. Als dat wel zo is, dan heb je twee buurten die elkaar deels overlappen, en dat kan.

Inderdaad een puzzel!

Ik zou Bijlmermuseum als woongebied taggen, niet als buurt. Dus de betreffende landuse=residential vlakken tezamen als multipoligon (als het er meerdere zijn) met name=Bijlmermuseum. Het lijkt namelijk de naam van een specifiek woon-/bouw-/ontwikkelplan.

Dan houdt je denk ik twee buurtniveaus over (place=neighbourhood):

  • G-buurt

  • EGK-buurt

En twee wijkniveus (place=quarter):

  • Bijlmer-Oost

  • Bijlmer

En nog een stadsdeel erboven (place=suburb)

Hoe dat met die dubbele niveaus moet? Geen idee eigenlijk. Beiden taggen kan, of kan er voor de bovenliggende ook iets slims gedaan worden met een relatie van de onderliggenden?

De gemeente vindt volgens de CBS-indeling trouwens dat je niet in Bijlmermuseum én de G-buurt kan wonen, maar ik neem zo van je aan dat Bijlmermuseum ín de G-buurt ligt.

Ik woon zéker wel in G-buurt én het Bijlmermuseum, maar het Bijlmermuseum is geen subbuurt van de G-buurt, maar ligt in G- en K-buurt. Bovendien is het een beschermd stadsgezicht :-p

Verder woon ik in Grubbehoeve. Dat kan je niet echt als een buurt zien, want het is één flat en één straat. Maar op dezelde oppervlakte hiernaast stond de flat Grunder. Die wijk heet nu Nieuw-Grunder. Maar Binnen Nieuw-Grunder is nog het microbuurtje Mi Akoma di Kolor. Ik pleit.voor admin-levels t/m 20 :-p

Ah, maar daar zou je place=city_block kunnen gebruiken. :slight_smile:

Dank voor jullie meedenken, zo voel ik me niet alsof ik iets doe wat eigenlijk niet helemaal de bedoeling is.

De gemeente/CBS hebben het over G-buurt West, Oost en Noord en Bijlmermuseum Noord en Zuid. Zij houden het op drie niveaus, dus ze nemen niet ook nog een niveau voor de G/K buurt.

Naarmate ik meer naar de buurt en wijkindeling kijk vind ik het steeds onlogischer worden en ik weet niet of osm er heel veel op vooruit gaat als alle officiële wijkindelingen erin staan. Ik denk dat ik alleen de wijken in osm ga zetten. Ook zijn er sommige wijken die samengevoegd zijn zoals Oostelijke Eilanden/Kadijken. Niemand heeft het over Oostelijke Eiland/Kadijken, je hebt het over de Oostelijke Eilanden en over de Kadijken. Zal ik dan twee aparte quarters maken?

Ja absoluut! Dat is een typisch voorbeeld van CBS-naamgeving. Deze komt vaak voor trouwens. En nee, natuurlijk heb je het zelden over de “A en B-wijk”; er is dan doorgaans een goed gedefinieerde A-wijk en een B-wijk die samen zijn geraapt voor de statistiek (of andere gemeentelijke doeleinden). Soms gaat het ook om een aantal buurten die samen dan een wijk vormen waar niet echt een naam voor is. Je hoeft ook niet per se een wijk te hebben boven een buurt, dus laat dat gerust achterwege als het zo uitkomt.

Als je de CBS-data ziet als officieel niet nee. Nuttiger is het om te kijken naar wat de werkelijke namen zijn, want die ontbreken nu nog al vaak. Eigenlijk zijn er geen kaarten van Nederland met daarop de buurten en wijken zoals ze lokaal gebruikt worden (bijvoorbeeld door wijk-, buurt-, en bewonersverenigingen). Sowieso zijn deze verenigingen een handig ijkpunt voor hoe de namen werkelijk gebruikt worden, en dit soort websites zijn vaak ook handig (en in dit geval IIVQ).

Let op dat er ook binnen gemeenten meningsverschillen zijn over hoe buurten heten. Ik weet dat in Leeuwarden de straatnamencommissie officieel de naam Schrijversbuurt afkeurt (te klein voor de CBS-indeling, dus hij bestaat officieel niet), terwijl de lokale krant en de gemeentelijke afdelingen die zich bezighouden met verkeersproblematiek en omleidingen de naam gewoon blijven gebruiken (logisch, want zo heet de buurt sinds de bouw in de jaren vijftig, met straten vernoemd naar Friese schrijvers). Net als de bewoners trouwens, maar wie heeft hun iets gevraagd. :roll_eyes:

Dat is dus het probleem met de CBS-data. Het is een handige referentie, en de grenzen kun je voor een deel goed hergebruiken, maar de indeling zit heel erg vast in een stramien van wijken en buurten, en niets daartussen. In werkelijkheid heb je (naast stadsdelen hier) wijken, maar ook een veelvoud aan buurten en buurtjes. Daar zit soms overlap in, soms zitten er (zoals in de Bijlmer) buurten in buurten (want let wel, de EGK-buurt is een bestaand iets, en de losse E-, G-, en K-buurten daarin ook).

Volgens mij komt de CBS indeling redelijk overeen met de officiële indeling die de gemeente Amsterdam maakt: https://maps.amsterdam.nl/gebiedsindeling/?LANG=nl.

Dat klopt, want de gemeenten zijn ook zelf verantwoordelijk voor die indeling voor zover ik weet, en sowieso voor de naamgeving. Het CBS gebruikt ze voor statistische doeleinden en stelt ze als landelijke organisatie beschikbaar.

Wat je de officiële indeling kan noemen en de CBS-wijk/buurtindeling zijn dus hetzelfde.

Ik denk dat dat heel lastig is, die namen staan namelijk niet vast, en de grenzen al helemaal niet. Ik denk dat dat te subjectief is om vast te leggen in een kaart. Het zou eventueel als hobbyproject kunnen, maar als naslagwerk is het iets te onduidelijk lijkt me.

Tsja, ik denk dat het heel erg van de situatie afhangt.
Ik denk dat sowieso in alle moderne (na de oorlog) wijken, door “oordeelkundige stedenbouwkundige planning” de buurten erg duidelijk te onderscheiden zijn en in stadscentra als Amsterdam ook, vanwege de grachten.

Het mappen is heel erg lastig, vanwege het OSM-principe: “Map what’s on the ground” - als er duidelijke buurtbordjes zijn (zoals o.a. Amsterdam de stadsdeelnaam in de straatnaambordjes opneemt). Je zou eigenlijk een bron moeten hebben die duidelijk aangeeft welke wijk iets gevoelsmatig is. Dat is iets leuks voor het Meertens-instituut.

En die subbbuurten. Er zal nooit iemand zeggen “Ik woon in de G-buurt-oost”. Maar dus wel “Ik woon in Gravenstein” (een subbuurt van de G-buurt).

En in bijvoorbeeld Groningen heb je de Kop Indische Buurt, Oost-, Nieuw-, en West-Indische buurt. Dat lijken mij typische ambtenarennamen, die daarmee niet fout zijn, maar door niemand uit de praktijk gebruikt worden; iedereen zegt “Ik woon in de Indische Buurt”. Maar in de direct ten zuiden gelegen Korrewegbuurt heb ik wel mensen horen zeggen “Ik woon in de Professorenbuurt”.

Erg complex. Als je het gaat mappen, zorg dat je “een” bron hebt (website buurtvereniging, …), verwijs evt naar deze discussie. Ik zou niet grootschalig heel Nederland willen omkatten. Maar soms mis ik ook een duidelijk overzicht van waar nou bepaalde buurten zijn. (Net zoals ik nog altijd een goede kaart zoek van alle landstreken van Frankrijk…)

Even als off-topic: Ik zag vanmorgen een filmpje van de OvV over de aanvaring van de stuw bij Grave. Het probleem was dat de stuw in 2 gemeenten, 2 provincies, 3 veiligheidsregio’s, 2 waterschappen en 2 RWS-regio’s ligt, waardoor de verantwoordelijkheid bij de incidentbestrijding niet altijd even duidelijk was.
En een aantal verschillende landcodes voor Nederland zijn "84, 90, NL, 528, NLD, 87, NL, EH, +31, NED, .nl, PH-, 204, NE, 244, 245, 246, HOL, 870-879, NET, PAA-PIZ … ". Dus je kan het jezelf aardig gek maken door dit allemaal duidelijk vast te willen leggen.

In het benoemen van wijken en buurten toont OSM zijn meerwaarde: hier kun je wijken een naam geven zoals die door de bevolking gebruikt wordt en niet klakkeloos een back-up vormen van een CBS-indeling, waar elke pand in een wijk moet staan en de relatie met het dagelijks gebruik vaak ver te zoeken is.

In die zin ben ik er een voorstander van wijken en buurten van een node te voorzien en niet moeizaam precieze grenzen, relaties etc. in te voegen. Zoals ik eerder al stelde: wijkgrenzen zijn vaak een beetje ‘vaag’ en sommige gebieden vallen nu eenmaal niet in een wijk of buurt.

Maar dat is ook maar een mening…:slight_smile:

Ik kijk ook een beetje naar Wikipedia en Wikidata. Als er geen Wikipedia artikel over die buurt/wijk is zal de naam wel niet veel gebruikt worden.

Ah… Wikipedia is bij dit onderwerp… lastig. Wanneer iemand met lokale kennis daar zich over een stad ontfermt gaat het goed, maar driemaal raden waar ijverige Wikipedianen hun informatie en automatisch gegenereerde kaartjes vandaan halen voor het aanmaken van artikelen in steden waar die kennis ontbreekt.

De CBS-data weer.

Die is vrij toegankelijk, en zit echt overal daardoor. Elke programmeur in Nederland die iets met wijken en buurten wil doen grijpt naar dat bestand. Funda? CBS-buurten. Wikipedia? Massale import van CBS-wijken en -buurten; enkel bij steden met een Wikipediaan die oplet is dit niet het geval. Al die buurt-apps? Idem. En verder talloze websites met advertenties erop gevuld met een aggregaat van open data: het gemiddelde inkomen in wijk X, hoeveel mensen in de bijstand zitten in buurt Y, en zo verder. Enkel bedoeld om in de zoekmachine gevonden te worden op de (CBS) wijk- of buurtnaam.

De CBS-data verdringt hierdoor langzaam de echte namen. Niet door actief menselijk gebruik (wat prima is en gewoon een deel van het leven), maar door geautomatiseerde verdrukking.

Dat is mijn ervaring ook, eigenlijk alles vanaf de jaren dertig wel.

Naast lokale kennis van de mapper zelf vind ik ook historische atlassen erg handig, en natuurlijk de wijk- en buurtverenigingen die zelf de juiste naam hanteren. Ook lokale media zoals kranten zijn nuttig om het bestaan van een naam te verifiëren.

Let hierbij wel op dat minder populaire buurten, of buurten waar lang niets spannends gebeurd is, kunnen ontbreken. Nou zal dat bij Amsterdam wel meevallen, maar er is geen garantie dat een klein buurtje in een middelgrote stad per se op Wikipedia staat. terwijl het buurtje ondertussen plaatselijk gewoon bekend is.

Bestemmingsplannen bevatten meestal een stukje geschiedenis, waarin veel (historische) namen voorkomen.
De ‘Nieuw-Indische buurt’ en de ‘West-Indische buurt’ in de stad Groningen komen daarin beide voor. Ik ken ze ook onder die naam; heb zelf in beide buurten gewoond. Deze buurten werden voornamelijk na WOII gebouwd.
De term ‘Kop Indische buurt’ is mij onbekend. De Hunzestraten aldaar werden eind 19e eeuw gebouwd en stonden toen bekend als ‘Hunzebuurt’. De term ‘kop’ werd later eigenlijk alleen gebruikt in ‘kop van de Korreweg’, om de plek van winkels etc. aldaar aan te duiden.

Ik snap waar je heen wil met je mening, maar door alleen een node te plaatsen is niet duidelijk wat er nou precies bij die wijk hoort. In het voorbeeld dat ik aanhaal: Mi Akomo di Kolor (20 woningen) of G-buurt (ik schat zo’n 5000 woningen) of Amsterdam Zuidoost (80000 inwoners) zijn allemaal buurten/wijken van Amsterdam, genest.

Omgekeerd: in Frankrijk heb je vaak kleine gehuchtjes, een paar bij elkaar horende boerderijen. Laatst kwam ik bij het uitwerken van mijn aantekeningen na een wandeling er achter dat er 2 groepjes huizen zijn die beiden de naam Lasfaux-Bashebben, maar toch redelijk ver van elkaar liggen, en per weg alleen te bereiken zijn door “uit” het gehucht te rijden. Dus heb ik de node maar tussen de dorpen in gezet, wat ook niet echt satisfactory is.

Tsja, lastig onderwerp dit.
Bestond de hele wereld maar uit geplande steden als Almere :wink:

Oh ik gebruik het zeker niet als een waarheid, er zit inderdaad veel CBS data tussen. Maar sommige wijken/buurten zijn uitgebreider beschreven en daar kan ik wel wat uit halen.

Oh dat is slim, ik zal er eens naar zoeken

Ik zie net als jij wel meerwaarde in het taggen van de grenzen. Vaak staan ze namelijk wel redelijk vast en ze geven zoals je zegt een onderscheid in de wijken.