Komunikacja Publiczna Wrocław - tagi

Witajcie

Od jakiegoś czasu, korygując/zmieniając relacje dla Wrocławskiej Komunikacji, wpisuje wg mnie poprawne tagi network i operator. Niektórzy poprawiają je na obecnie używane, które uważam za błędną.

Otwierając ten temat chcę wypracować wspólne stanowisko, by nie było przepychane i co chwilę niepotrzebnych korekt tagów. Dodatkowo jestem na etapie kończenie programu wspomagającego mnie niedługo przy aktualizacjach na bieżąco tych relacji w raz ze zmianami rozkładów, wypracowane tu stanowisko ma wysoki dla mnie znaczenie.

Moje stanowisko

network=WTr UM Wrocław - We Wrocławiu za sieć połączeń (trasy, częstotliwość kursów itd) odpowiada Wydział Transportu Urzędu Miejskiego, bazując na innych polskich miastach i https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Poland/Komunikacja_publiczna uważam taki wpis za właściwszy

operator=MPK Wrocław (Michalczewski, Mobilis, DLA itd.) - ten tag ma wskazywać na firmę/zakład fizycznie wykonujący przewozy.

Czekam na Wasze stanowisko w tym temacie.

W aglomeracji Poznańskiej też przyjęty jest schemat network=“ZTM Poznań” (jednostka miejska, organizator według ustawy o PTZ) i operator=“MPK Poznań” (lub inni gminni operatorzy-też według definicji PTZ).
Jedyna różnica jaką stosuję to gdy miasto/gmina nie posiada odrębnej jednostki organizującej przewozu (czyli robi to urząd miasta) to w polu network=[nazwa gminy/miasta] (np. Swarzędz).

Ten WTr w network to jak dla mnie trochę niefortunny skrót.
Jeśli ma być zwięźle to wystarczy moim zdaniem samo UM Wrocław a jeśli szczegółowo to wtedy Wydział Transportu UM Wrocław.

Tag operator dla trasy linii tramwajowej lub autobusowej oznacza zarządcę tej linii, a nim jest Wydział Transportu Urzędu Miejskiego Wrocławia (czyli tutaj w skrócie WTr UM Wrocław). MPK Wrocław jest tylko przewoźnikiem. To wydział transportu ustala trasę i MPK nie ma nic do tego.

Dla tagu network posłużę się analogią do stacji Wrocławskiego Roweru - tam zarządcą jest NexBike, a network to Wrocławski Rower Miejski. Za to w Warszawie też Nexbike zarządza stacjami, ale tam sieć nazywa się Veturilo.

Dla krasnali we Wrocławiu mamy network=Wrocławskie krasnale. A więc network to nazwa sieci grupującej pewne obiekty, a operator to nazwa spółki zarządzającej obiektem.

Tag operator oznacza podmiot bezpośrednio realizujący dany proces (directly in charge of the current operation), zatem w przypadku komunikacji => MPK Wrocław.
Tak tagowane są linie m.in. w Krakowie, Gdańsku, Łodzi, Poznaniu, Katowicach czy Białymstoku.
Odmiennie (choć moim zdaniem niepoprawie) tagowane są linie w Szczecinie (network=ZDiTM Szczecin, operator=ZDiTM Szczecin), częściowo w Rzeszowie (network=ZTM Rzeszów, operator=ZTM Rzeszów, około 17% relacji) i niewielki procent (około 7%) w Warszawie (network=ZTM Warszawa, operator=Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie).
Przeważa zatem rozumienie operator jako bezpośredniego przewoźnika.

W takim razie chcąc być precyzyjnym można dodatkowo użyć tagu owner=Wydział Transportu Urzędu Miejskiego Wrocławia

Ogólnie tak, ale gdyby chcieć to ciągnać dalej, to operatorem powinien być konkretny kierowca :slight_smile:

Tak, chodzi o grupowanie.

Lepsza jest propozycja @szydzio: UM Wrocław lub Wydział Transportu UM Wrocław

No właśnie - Michalczewski. To formalnie jest podwykonawca MPK Wrocław i dla pasażera stroną tutaj jest MPK Wrocław.
To tak jakbyś poszedł do szpitala i tam leczył Cię lekarz na kontrakcie - to wtedy świadczeń udziela i odpowiada za leczenie szpital czy ten lekarz?

Co do tagu network=*. Osiem m-cy temu postanowiłem zmienić wartość tego znacznika we wszystkich członkach relacji osm.org/relation/5467192 Lokalnego Transportu Zbiorowego w Łodzi z samej nazwy miasta [Łódź] na [LTZ Łódź] - skrótowiec właśnie z nazwy relacji. Ta nazwa sieci łódzkiej komunikacji miejskiej u nas się raczej nie przyjęła, praktycznie mało który pasażer wie że istnieje taka marka (lecz jednak istnieje). Nie jest to tak rozpromowane jak Warszawski Transport Publiczny [WTP] w Warszawie.

Napis “Lokalny Transport Zbiorowy w Łodzi” występuje właściwie tylko nad III drzwiami pojazdów oraz na biletach (+ w regulaminach).

Pytanie moje jest czy dobrze postąpiłem zmieniając z Łódź na LTZ Łódź?

TL;DR
Należy poważnie się zastanowić czy w tagu network podajemy miasto czy skrót komórki utworzonej do spraw komunikacji miejskiej na danym obszarze. Np.

network = Łódź
network = LTZ Łódź

network = Zgierz
network = MUK Zgierz

No to wszystko się zgadza.
Linia autobusowa to abstrakcyjny byt i jej zarządcą jest Wydział Transportu. On odpowiada za rozkłady, częstotliwość kursowania itp. MPK odpowiada za autobusy i tramwaje.
Jeśli napiszesz do MPK w sprawie korekty trasy jakiejś linii to odeślą cię do Wydziału Transportu.
Za to jak chcesz zgłosić, że w autobusie było brudno, to piszesz do przewoźnika. Bo on jest zarządcą pojazdów. Jednak na OSM nie mapujemy pojazdów (autobusów i tramwajów), tylko linie autobusowe i tramwajowe.

Jeśli jest jakiś tag “przewoźnik”, to tam należałoby wpisać MPK.

Też jestem raczej za rozwinięciem WTr, bo nie jest to powszechnie używany lub zrozumiały skrót.

Więc moja propozycja to

network=Wrocław
operator=Wydział Transportu Urzędu Miejskiego Wrocławia
[lub zostanie przy dotychczasowej WTr UM Wrocław]

Moim zdaniem dobrze. Skoro nazwa “Lokalny Transport Zbiorowy w Łodzi” już się gdzieś pojawia, to jest ok.

No właśnie w tym rzecz, że nie.
To że rozumiesz pod operator zarządcę linii a nie przewoźnika realizującego przewozy na tej linii jest już jasne.
W moim poście starałem się tłumaczyć, że dominuje jednak rozumienie operator jako przewoźnika a zarządca linii jako network.
Dominuje nie tylko w Polsce ale również w innych krajach - zobacz proszę przykład z Berlina (VBB zarządca, Berliner Verkehrsbetriebe przewoźnik) lub Pragi (PID zarządca, Dopravní podnik Prahy przewoźnik).
Nikt nie zabroni Ci tagować network=Wrocław + operator=Wydział Transportu Urzędu Miejskiego Wrocławia, ale musisz się liczyć z tym że z czasem inni userzy będą to poprawiać.
Moim zdaniem o wiele cenniejsze byłoby raczej ustalenie co robimy z kwestią zgłoszoną przez @maraf24, czyli podwykonawcami MPK ?

Skoro jest to dla Ciebie OK, to zwróć uwagę jak Fan map taguje linie - otóż network=LTZ Łódź + operator=MPK-Łódź, podaję gdyby nie chciało Ci się kliknąć :wink:

Tak jak pisałem, dominuje wpisywanie w network organizatora (komórki utworzonej do spraw) komunikacji miejskiej.
W przypadku Zgierza, network=GM Zgierz (od Gmina Miasto Zgierz jako organizatora publicznego transportu zbiorowego, patrz Sekcja VI, punkt VI.3, podpunkt 1.), operator=MUK Zgierz (od Miejskie Usługi Komunikacyjne w Zgierzu)

operatorem konkretnej linii autobusowej jest MPK Wrocław, za wyjątkiem paru, gdzie jest to DLA. Tu pasuje tag operator.
operatorem systemu komunikacji zbiorowej jest UM Wrocławia, a konkretnie Wydział Transportu. Tu pasuje network lub owner.

Tag network powinien łączyć linie, ale te linie są różnorakie:

  • mamy linie zarządzane przez UM Wrocław - w to się też wlicza linie podmiejskie, ale tylko niektóre.
  • mamy też linie podmiejskie kursujące do i z Wrocławia zarządzane przez gminy ościenne.
  • są też pociągi lokalne.
  • no i są kwestie zasięgu cennika - bilety miejskie np. działają w pociągach na obszarze miasta, ale nie działają w liniach zarządzanych przez miasto poza granicami miasta (tu upraszczam, bo zagadnienie jest bardziej skomplikowane).

Jakie kryteria tu zastosować, co chcemy osiągnąć tagiem network?

Ale nie we wszystkich miastach na OSM wszystko jest tagowane tak samo. Chociażby tagowanie przystanków różni się między miastami.

Czy sprawdziłeś też, czy w tych miastach przewoźnik nie jest jednocześnie zarządcą linii? We Wrocławiu to dwie różne spółki, w innych miastach może to jedna spółka.

Nie wiem jak jest w innych miastach. We Wrocławiu komunikacją zarządza miasto/gmina Wrocław, a że jest to duże miasto, to zadania zostały rozdzielone pomiędzy różne miejskie spółki. Wydział Transportu zajmuje się planowaniem i ustalaniem przebiegu tras i rozkładów, taborem zarządza MPK, przystankami Zarząd Dróg i Komunikacji, dystrybucją biletów i automatów biletowych Mennica itd.
Faktem jest, że zarządcą linii jest Wydział Transportu. Więc twierdzenie, że zarządcą jest MPK jest nielogiczne. Nie tylko ja tak uważam, bo WTr UM Wrocław był w tagach relacji od początku.

Ludzie popełniają błędy, to normalne, a inni potem te błędy powielają, więc czasami się może zdarzyć że większość rzeczy jest z błędem.
Zdarzało się że ludzie otagowywali MPK jako zarządcę przystanków albo biletomatów, ale ono też nimi nie zarządza.

Na OSM nie musimy się przecież ograniczać do tagów podawanych przez edytor i nie ma problemu w stworzeniu nowego tagu, skoro zaistniała taka potrzeba.

A co ma z tego wynikać dla danych OSM? Zasadniczo niespecjalnie interesujemy się sprawami własnościowymi chyba, że ma to bezpośrednie przełożenie na sposób kodowania dancyh.

MPK to przewoźnik, czyli operator. Ani ja ani Szydzio nie twierdziliśmy, że to zarządca. To sam wywnioskowałeś, przyjmując błędne założenie, że operator oznacza zarządcę. Zresztą Szydzio to wprost napisał w swoim ostatnim poście.

No to jest was dwóch. Ten drugi to autor importu, który wpisał taką wartość do tagu operator.
Dla ciekawych: to był Coven w 2009 roku.

Np. jako przewoźnika wpisują Wydział Transportu :slight_smile:

Propozycja użycia tagu owner już padła.

Dorzucę ciekawostkę: sieć komunikacji miejskiej ma swoją nazwę. A nawet dwie:

  1. Wrocławska Komunikacja Zbiorowa - to można zobaczyć na biletach
  2. Lokalny transport zbiorowy Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego - jak można przeczytać w ostatnim zarządzeniu prezydenta o regulaminie MPK.

Wg tego regulaminu MPK odpowiada za kontrolę biletową i do niego składa się skargi związane z przewozem - i choćby dlatego zasługuje na tag operator.
Poza tym regulamin traktuje podwykonawców MPK jak samo MPK, dlatego też uważam, że przy podwykonawcy operatorem dalej jest MPK Wrocław.

A od 2020 roku jest nowy podwykonawca - Mobilis. Firma ta twierdzi, że jest też takim podwykonawcą w Warszawie i Krakowie, więc zagadnienie wykracza poza Wrocław.

A więc to stąd wynika to nieporozumienie. “Operator” to po polsku “zarządca”, a nie “operator”. To false friend w tym przypadku. Chodzi oczywiście o tag.
https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Pl:Key:operator

Założenie nie może być błędne. Założenie to założenie. Można założyć co się chce. Wniosek może być błędny.

Operator to po polsku „operator” lub “obsługujący” - polecam w tym zakresie słownik języka angielskiego np. Wielki słownik polsko-angielski Jana Stanisławskiego Wiedzy Powszechnej:

„Zarządca” to byłby “manager”:

Dlatego w moim poście wcześniej zacytowałem kursywą oryginalną wersję angielską gdzie mowa jest o podmiocie who is directly in charge of the current operation.
Jest też tam wprost komentarz co do komunikacji zbiorowej For example, a lot of transport and communication networks had been built by public administrations and are now operated by private companies. Chodzi o to żeby właśnie nie mylić właściciela z operatorem.

Oczywiście, że założenie może być błędne. Jeśli założysz, że ołowiana kulka będzie w warunkach ziemskiej grawitacji lewitować to takie założenie jest błędne. Oczywiście to nie wyklucza jednocześnie błędnego wniosku że pewnie dlatego nie lewituje bo jest pomalowana na zielono a nie na czerwono.

Zarówno w języku polskim jak i angielskim operator może oznaczać zarządcę lub osobę/firmę/instytucję bezpośrednio zajmująca się obsługą czegoś.
Stąd też wiki precyzuje, że przy tym tagu chodzi o drugie znaczenie.

Zaś w dziedzinie transportu w języku polskim termin przewoźnika jest nierzadko używany zamiennie ze słowem operator.
Ot choćby, by pozostać w temacie, tutaj mamy regulamin firmy DLA, obsługującej niektóre linie we Wrocławiu i gminach ościennych:
https://www.dla.com.pl/images/rozklady/lesnica/REGULAMIN_PRZEWOZU_OSOB_I_BAGAZU_RECZNEGO.pdf
"2) operator - Dolnośląskie Linie Autobusowe Sp. z o.o., "

A tutaj uchwała z innej gminy podwrocławskiej: http://bip.katywroclawskie.pl/dokumenty/12432
“4) operator – przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z Gminą umowę na wykonywanie usług przewozowych,”

Cześciej takie założenie jest określane fałszywym, ale to forum mapowiczów a nie wykład akademicki.

Cześć, przenoszę tutaj rozmowę z maro21 z tego changesetu https://www.openstreetmap.org/changeset/98394727

W mieście jest trochę przystanków o nazwach na tablicach przystankowych zawierających skróty, WIELKIE LITERY, cudzysłowie, takie jak np.:

PL. STASZICA
pl. Strzegomski (Muzeum Współczesne)
pl. Wróblewskiego 
"Siedzikówny"
DW. ŚWIEBODZKI
Jaksonowice - skrzy.

Pełna lista nazw na słupkach przystankowych MPK Wrocław jest tutaj https://www.wroclaw.pl/wszystkie-przystanki, można zobaczyć ile tego jest

Nazw pisanych caps lockiem już dawno nie ma, ale parę miesięcy temu zauważyłem, że mamy 15 przystanków z “pl.” w nazwie i postanowiłem je poprawić w formacie

name=pl. Legionów --> name=plac Legionów. 
+ offcial_name ->pl. Legionów 

opierając się na https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Pl:Nazwy

Pododawałem zmiany w
https://www.openstreetmap.org/changeset/94881779
https://www.openstreetmap.org/changeset/94881357
https://www.openstreetmap.org/changeset/95928137
…i tak dalej, po czym zapomniałem o sprawie

Tu się pojawia maro, w https://www.openstreetmap.org/changeset/98394727 przywracając starą nazwę jednego z ww. przystanków, argumentując to spójnością z resztą nazw. (dokładną wypowiedź można przeczytać w komentarzu do changesetu)

Też bym chciał ujednolicenia zapisu tych nazw, ale najlepiej zgodnie z zasadami ogólnymi z wiki. Te wszystkie cydzysłowia i skróty bym najchętniej masowo przeniósł do jakiegoś official_name i/lub short_name i dał poprawne nazwy w name.

Tak, miasto stosuje taki niespójny system. Trudno powiedzieć dlaczego.
Ostatni przystanek jest daleko za Wrocławiem, takie przystanki za miastem mają inne, poważniejsze problemy.

Prawda. Prawdą też jest to, że powszechnie w osm mamy te skróty jako skopiowane wprost z rozkładów nazwy przystanków. Można więc je też zostawić bez zmian.

Być może maro21 nie widział/nie wziął udziału w dyskusji na Telegramie, miał więc mieć prawo być zaskoczonym zmianami, a nawet je cofnąć.

Jestem za ujednoliceniem, o ile zainteresowani uzgodnią jego zakres. Skróty, cudzysłowy - mogą zniknąć.
Widzę jednak problem ze skrótami, bo nazwy przystanków pochodzą najczęściej od pobliskich ulic i placów, a one w OSM mają nieco inną postać.

Dobrze to widać na przykładzie “pl.Legionów”. Niby rozwinięcie to “plac Legionów”, ale w OSM mamy ulicę "Plac Legionów - https://www.openstreetmap.org/way/114096694
I widać w tym miejscu już niespójność pisowni nazw tego placu w różnych miejscach.
Możnaby iść dalej z ujednolicaniem i zmienić ulicę na “plac Legionów”, jak to jest oficjalnie, ale to inne zadanie, inny zakres i inna dyskusja.

O, to teraz pamiętam gdzie to było, dzięki :wink:

Rzeczywiście jest rozbieżność, ja bym chyba się skłaniał do pisania wszystkich wyrazów w nazwach przystanków z Wielkiej Litery, bo “ulica”, “plac”, “skwer”, “wybrzeże”, etc. są najczęściej w nazwach pomijane i występują z tego powodu rzadko, więc pisanie ich z małej jak w nazwach oficjalnych chyba by wprowadzało większy bałagan niż porządek.

Co robimy z skrótami nazw własnych? Mamy w przystankach takie skróty jak

Miękinia - stacja PKP
Gałów - PGR
FAT
Litomska (ZUS)
Bielany - PKS
DH Astra
EPI

Ja bym chyba to zostawił, ewentualnie rozwinął ten DH, bo w mowie codziennej używa się ich w tej formie częściej niż rozwiniętej.

Często pojawia się też “nr” - ja bym zostawił

Są też takie sytuacje, gdzie przystanki mają w nazwie część “klaryfikującą” położenie, jak np.:

Długołęka - skrzyżowanie
Długołęka-Parkowa skrzy. Konopnicka
Dworzec Główny (Stawowa)
Lenartowice przy posesji nr 11a
Węgrów (na wys. nr 7)
Jaksonowice (na wys. bud 27)
Opatowicka nr 85

Tu jest pełno niespójności po stronie zarządców, czasem jest nawias, czasem myślnik, czasem myślnik ma spacje, czasem spacja jest tylko prze nim, a czasem wcale nie ma. W przypadku nazw pochodzących od numeru domu doliczyłem się co najmniej 4 różnych form :wink:

Samych nawiasów i myślników bym nie podmieniał, bo to już by była chyba zbyt duża ingerencja w nazwy, ale poprawne spacje raczej nie zaszkodzą

Zrobiłem sobie arkusz z nazwami przystanków obsługiwanych przez MPK i podwykonawców i powoli tworzę listę nazw, które bym pozmieniał, a których nie, a tego trochę jest. Proponuję, że podlinkuję to za jakiś czas na forum i dopiero jak to ktoś krytycznie przejrzy jedno za drugim to się wrzuci, zamiast dyskutować potem w osobnych changesetach

EDIT:
Zmajstrowałem coś takiego: https://drive.google.com/file/d/1wnw7VL1S7pI2pLPKepqLNpPUZB0vBXWG/view?usp=sharing
będę wdzięczny za zerknięcie okiem

Dyskusji na Telegramie nie widziałem (nie wiedziałem nawet że coś takiego jest).
Mnie obojętnie czy skróty typu “pl.” będą rozwinięte. Powinno być jednak konsekwentnie.

Pozostałe przystanki ze skrótami na OSM:

C.H. Korona
Mińska (Rondo Rotm. Pileckiego)
Os. Przyjaźni
Serbska (C.K. Agora)
Stanisławowska (W.K. Formaty)
dw. Świebodzki
pl. Orląt Lwowskich
rondo Św. Ojca Pio
rondo św. Ojca Pio
DH Astra

Nazwy przystanków poza granicami miasta to chyba temat na osobną dyskusję, tam jest więcej skrótów.

Na tą listę nie ma co patrzeć, bo jest nieaktualna. Są tam np. przystanki typu “Hotel Wrocław”, “9 Maja”, a w przypadku zmiany nazwy, nie są tam zmieniane. Nie ma tam też nowych przystanków oraz są nieistniejące przystanki.

Przystanki poza granicami miasta nie są zarządzane przez ZDiUM, tylko konkretne gminy, dlatego się różnią.

Tak. W tym temacie skupmy się na samych przystankach.

Jeśli zrobiłeś tę listę na podstawie https://www.wroclaw.pl/wszystkie-przystanki, to patrz wyżej. Na OSM są już inne nazwy. Poza tym kiedyś poprawiłem błędne skróty typu “skrzy.” na “skrzyżowanie”. Oraz łączniki zamieniłem na myślniki.