Discourse en makkelijker gebruik van plaatjes, licentie, citaatrecht

Naar aanleiding van de migratie.

Gebruik van plaatjes, wat hier ook al kan. Het gebruik zal toenemen om zaken te verduidelijken. Nu moeten we het bij derden hosten, lastig, wat op termijn vaak verlies van plaatjes heeft opgeleverd.
Maar hoe zit het met de licentie op de plaatjes.
Hoe horen we en wanneer horen we naamsvermelding / bronvermelding toe te passen.

Gebruik je een licentie dan moet je ook aan de regels van die licentie houden.

Zelf spreken we bedrijven aan omdat ODbL naamsvermelding niet wordt toegepast.
Spreken we ook particulieren aan?

Maar wat doen we zelf.

De zoektocht:

Discourse, screenshot, image, attribution, workflow, best program?

TASK: OSM map image attribution on page

Met een Openstreetmap plaatje, maar ook bij gebruik van BGT en luchtfoto plaatjes ( CC-BY-4.0).

Vandaar ook dezelfde vraag gesteld bij PDOK/Kadaster. Ook een discourse forum.
De insteek, hoe vindt PDOK/Kadaster, de Overheid, hoe we met plaatjes moeten omgaan, tegelijk stel ik hun eigen gebruik ter discussie, als uitgangspunt. Daarna kunnen wij een vertaalslag maken.
En wat is de verantwoordelijkheid van het geoportaal. ( i.v.m. vertaling naar nieuwe discourse OSM forum)
Screenshot maken van kaart en goede attributie toevoegen, beste programma?

Data in de loop en licenties, beheerder database, verantwoordelijkheid

Een antwoord van pdok/Kadaster zal later wel komen.
Dit is een item die intern wel wat discussie zal geven. Overheid breed speelt het.
Zo ook, hoort een moderator daar op te controleren?
De verantwoordelijkheid van de entiteit ten opzichte van de licentie.

Het meeste gebruik hier valt onder de vrijheid die het auteursrecht al biedt om te citeren. Aan de eisen die daar aan gesteld worden voldoen we doorgaans:

  • Alleen voor een duidelijk aanwijsbaar doel.

  • Niet meer dan strikt nodig overnemen.

Een screenshot van PDOK, BGT, JOSM, of luchtfoto’s die zich focussen op een klein gebiedje met daarbij een gerichte vraag vallen onder dit citaatrecht.

Het derde punt, bronvermelding, doen we hier doorgaans niet expliciet. Als daar heel veel waarde aan gehecht wordt kan dat strikter, maar ik betwijfel of het nodig is. Dat plaatjes op den duur verdwijnen is ook niet erg; forumconversaties zijn vluchtig, en de plaatjes zijn doorgaans ter ondersteuning van een hulpvraag of discussie die dan relevant is, niet na tien jaar.

(Meer informatie over citeren.)

Ik zou er absoluut niet zwaar aan tillen. Voor citeren heb je geen toestemming nodig van de rechthebbende.

Voor de wiki is attributie wel belangrijk, omdat die documentatie wel duurzaam is, en duidelijke attributie later voorkomt dat andere wiki-gebruikers er mee in hun maag zitten.

N.B. Voor bronvermelding onder de gemiddelde opensource-licentieovereenkomst (waaronder ODbl/CC-BY) moet je verplicht het auteursrecht vermelden en verwijzen naar de licentie-overeenkomst. Voor bronvermelding onder het citaatrecht is het voldoende als je de bron op een of andere manier duidelijk maakt.

Je hoeft dus niet “© OSM-bijdragers - ODbl” bij elk OSM-screenshot te zetten (binnen de grenzen van het citaatrecht).

De forumexploitant loopt risico op eventuele schadeclaims als evidente auteursrechtenschendingen niet worden verwijderd.

Ik geef in een van de links al aan de mogelijkheid van “right to qoute”. Met een beschrijving onder Nederlands recht.
Je bent het wel verplicht te doen, bronvermelding / maker.
Het niet doen, het verzuimen is geen “goede gewoonte”. Een inbreuk.

Het achterhalen van de maker kan nog wel eens lastig zijn.

Het gaat mij er ook om als je dat wel doet, wat is de beste workflow.
Tekst er onder of ingebed “watermark”. Voorgeschreven teksten, plaatjes.

Je geeft aan de vraag ook neer te leggen bij PDOK/Kadaster en je stelt bovenstaande vraag. Het hele punt van het recht om te citeren is dus dat je daar geen toestemming van de houder van het auteursrecht voor nodig hebt; dat is een belangrijk punt om te begrijpen. Ik kreeg het idee dat je niet bekend was met het (best wel sterk geborgde) recht om te citeren. Is dat punt je nu wel helder?

Bij het schrijven van een onderzoeksartikel of een artikel in de krant of zo is dat een serieus manco, niet bij wat wij hier doen. Dat iets mogelijk formeel als een inbreuk op het auteursrecht gezien zou kunnen worden, maakt het nog geen halszaak. Meestal als iemand een plaatje plaatst, dan staat de bronvermelding in de tekst er wel bij („Ik zag in de BAG dat …”), of is die uit de context al duidelijk.

Wat er gebeurd als iemand bezwaar maakt tegen het gebruik is namelijk niets meer dan dat je gesommeerd wordt de plaatjes te verwijderen of alsnog correct de bronverwijzing toe te passen. Als dat ooit gebeurd dan kan het nuttig zijn een strikt protocol op te stellen, maar dat lijkt me nu niet aan de orde. Pas als er echt sprake is van bewust overtreden van het auteursrecht waarbij de klagende partij aantoonbaar schade lijdt kun je meer verwachten.

Als de maker klaagt weet je het, en anders maakt het niet veel uit.

Kijk maar eens hoe dat in een krant gaat: als een bronvermelding vergeten is of fout, dan volgt daar vaak een rectificatie op in de papieren krant, en wordt het gewoon aangepast in de online versie. Maak het dus niet te moeilijk: zet aan tot het duidelijk vermelden van de bron in de post waar je het plaatje neerzet en het is klaar. Met watermerkjes e.d. maak je het veel te ingewikkeld en formeel. Met welk doel?

Hoewel ik er niet snel rechtszaken of schadeclaims van zie komen deel ik wel het punt van Allroads dat het goed is om ook hier aandacht te hebben voor juiste bronvermelding van werk van derden.

Het algemene uitgangspunt van OSM voor rechten van derden is niet om de randen op te zoeken of bewuste schendingen te begaan totdat iemand klaagt, maar eerder om aan de veilige kant te zitten:

https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Whiter_than_white

Als we daar zelf structureel slordig mee omgaan, dan maakt dat ook het werk lastig van mappers die andere partijen aanspreken op het niet juist toepassen van OSM-licentiebepalingen (want dan zal je al snel terug kunnen horen dat “OSM” het zelf ook niet netjes doet).

Een verschil tussen de krant en forums zoals deze is dat in de krant het ontbreken van bronvermelding bij afbeeldingen veel minder structureel is (eerder een uitzondering) dan hier.

Tegelijk ben ik het er ook mee eens dat oplossingen / maatregelen hier wel proportioneel moeten zijn.

Juist daarom vind ik de koppeling die Allroads legt met de nieuwe mogelijkheid om plaatjes op de OSM-server te hosten een mooie: dat geeft praktische mogelijkheden om bij het upload-proces de uploader te laten kiezen uit een bronvermelding / licentie (zoals bij de Wiki sinds enige tijd). Dat maakt het makkelijker (voordat dit in de wiki was ingebakken vergat ik ook regelmatig de licentievoorwaarden toe te voegen bij uploaden) en zorgt voor meer bewustwording.

Dat is helder. Was bekend.

Ik heb de titel aangepast.

Je ziet wel posts dat men aan geeft er is geen osm attributie.

We lezen hierboven over citaatrecht, maar er is ook nog een ander aspect.

ODbL, daar is een bepaling over substantieel. Een verschil met CC-BY.
Daar heeft OSM foundation over geschreven.

attribution Guidelines

Dit aspect moet je ook afwegen als je een melding zou doen naar een andere partij.

In het vreemde borden topic:
Over bord E201. Besluiten.

Website van KOOP overheid, officiële bekendmakingen.
Een website met vele pagina’s her en der zie osm afbeeldingen terug.

Dan komt de vraag, geldt het daar?

Of je het doet dat laat ik even in het midden.

Als je het doet moet je wel weten of
het correct is.