Consistent onderscheid tussen vervoerder en formule van OV-lijnen

De laatste jaren zijn formulenamen als R-net, Breng en Limburgliner steeds populairder. Formules komen in meerdere vormen voor. Zo zijn er formules die door de overheid aan alle buslijnen in de concessie worden opgelegd (Breng, U-OV, Bravo, Twents), formules die door de overheid aan specifieke lijnen worden opgelegd (R-net, Brabantliner) en formules die door de vervoerder zelf worden geïntroduceerd (Stadsbuzz en Snelbuzz van Qbuzz, BOB-bus van RET).

Op dit moment wordt er nogal eens gedaan in OSM of de formule de vervoerder is. De formule staat dan in de operator-tag. In werkelijkheid zijn dit geen vervoersbedrijven en dus eigenlijk ook geen operator. Zo wordt U-OV gereden door Qbuzz, Twents door Keolis, Breng door Hermes en R-net door verschillende vervoerders als EBS en Arriva.

Het lijkt mij beter om de brand-tag voor een formulenaam te gebruiken, het is namelijk een soort merk, en de operator-tag voor het daadwerkelijke vervoersbedrijf. In het geval van Arnhem-Nijmegen wordt het dan: brand=Breng, operator=Hermes.

In de GTFS bestanden komen Breng, Bravo, Twents en U-OV wel apart voor, maar Stadzbuzz,Snelbuzz, R-Net en BOB-bus niet. Mijn voorkeur heeft het om aan te sluiten op de indeling uit de GTFS bestanden voor de operator tag.

Vooral bij Bravo lijkt me dat niet handig. Die formule wordt gebruikt door twee verschillende vervoersbedrijven: Arriva voor West-Brabant en Oost-Brabant en Hermes in Zuidoost-Brabant.

In het GTFS bestand wordt onderscheid gemaakt tussen Bravo (Arriva) en Bravo (Hermes). Ik ben het met je eens dat het dan logisch lijkt om dit te taggen met brand=Bravo en Operator=Hermes (of Arriva). Anderzijds beschrijft de public_transport2 wiki alleen de operator tag en voelt vanuit dat oogpunt vertrouwder om operator=Bravo te gebruiken. Dat is de naam die je als reiziger ook tegen komt in de reisplanners.

Dit lijkt dus alleen bij de concessiebrede formules te spelen. Al is een reisplanner als 9292 daar ook nog niet zo consistent. Een steekproef:

• Brabant (Bravo, Hermes/Arriva), 9292 toont de vervoerder: “Hermes”/“Arriva”
• Utrecht (U-OV, Qbuzz), 9292 toont de formule: “U-OV”
• Almere (AllGo, Keolis/Syntus*), 9292 toont beide “Syntus AllGo”
• Arnhem-Nijmegen (Breng, Hermes), 9292 toont de formule: “U-OV”
• Twente (Twents, Keolis/Syntus*), 9292 toont de vervoerder “Syntus”

• Keolis is de nieuwe naam voor Syntus in Nederland, maar de naam Syntus komt nog voor in allerlei reisplanners.

Het lijkt me dat zowel GTFS als de reisplanners hier niet consistent mee omgaan. Daarnaast heeft een reiziger niet door of een formule concessiewijd is of niet. R-net wordt bijvoorbeeld vaak als vervoerder gezien, ook in nieuwsberichten.

Het introduceren van een nieuwe tag voor iets dat niet in de wiki is beschreven, lijkt me geen probleem. Bij operator staat “Name of the company operating the route.” Dat is dus geen formule, maar een bedrijf. Het maakt mij niet veel uit welke key we gebruiken, maar ‘brand’ lijkt me het meest logisch. Als we hier concensus hebben, dan kan deze tag aan de tabel in de wiki toegevoegd worden.

Overigens zijn er bij deze concessiebrede formules vaak ook aparte formules voor lijnen, zoals:

• Bravo: Bravodirect, Bravoflex
• Breng: Breng direct
• U-OV: U-bus, U-tram

Dit kan een argument zijn om bijvoorbeeld ‘Bravo (Hermes)’ en ‘U-OV (Qbuzz)’ in de operator-tag te zetten en de lijnformules in de brand-tag.

Ik heb hier ooit de “formula”-tag voor voorgesteld, al had ik dat meer bedoeld voor “lijn”-formules, die op een (of meerdere) lijnen gelden.
Ik had daarbij zowel formules die vrij algemeen gebruikt worden, zoals R·NET of Buurtbus, maar ook Q-liner (Arriva, meerdere concessies), Bravodirect (binnen Bravo-gebied, dus Arriva en Hermes) of Brabantliner (Veolia, later Arriva).

Dit zijn andere formules dan de "merk"namen die eigenlijk voor een hele concessie gegeven worden, en waarbij de merknaam eigendom kan zijn van verschillende partijen.
Bijvoorbeeld
-Twents, eigendom provincie Overijssel, gereden door Keolis
-Allgo, eigendom Keolis, gereden door Keolis in Almere (Alle lijnen behalve de R·NET-lijnen)
-OV regio IJsselmond, eigendom Connexxion, gereden door Connexxion in regio IJsselmond
-Overal, eigendom Connexxion, gereden door Connexxion in Noord-Holland Noord, maar met bedoeling dat anderen (taxi, fiets, “gesloten” buurtbussen) aansluiten. Alleen worden de bussen op Texel, onderdeel van deze concessie, dan weer vermarkt als Texelhopper, ze zijn in de GTFS niet onder Overal te vinden…
-Blauwnet, eigendom provincie Overijssel, gereden door zowel Keolis als Arriva

En dan zijn er nog de merken en submerken, zoals Breng Flex, onderdeel van Breng, gereden door Hermes, dat weer onderdeel is van Connexxion, dat weer onderdeel is van Transdev, dat weer onderdeel is van … enzovoorts. Behalve dat Breng Flex niet door Hermes maar door onderaannemers Taxi Linsen en TCR gereden wordt

Ik denk ook niet dat we al deze structuren op een kaart moeten vastleggen, daar is OV in Nederland Wiki prima geschikt voor.

Ik denk dat het het slimst is om als “operator” de (versimpelde) merknaam waar de hoofdcontractvoerder mee naar buiten treedt richting de overheid (Arriva, Connexxion, Keolis, maar in enkele gevallen ook de eigen merknaam, ik kan nu alleen OV Regio IJsselmond bedenken).
Als brand kan er dan een brand op de hele concessie (network) gezet worden, dit zijn de naar de consument toe gevoerde merken (soms ook Keolis, Arriva, Connexxion, maar soms Breng of Frysk Ferfier). Op specifieke lijnen zou dan wat mij betreft een formula (Buurtbus, R·NET, Breng Flex, Breng Direct, Texelhopper) gegeven kunnen worden.

Overigens heb ik in NL eens de network-relatie misbruikt voor een niet-concessiegebied, ik heb een relatie R·NET gemaakt.
Ain te nemen, dat zal dus meestal de bedrijfsnaam (Arriva, Keolis, Connexxion) zijn, maar soms de merknaam van de vervoerder (OV Regio IJsselmond, Allgo).
De