Ik heb al eerder een post geschreven over de betekenis van het databankrecht. Omdat die redelijk verstopt zat in een andere thread herhaal ik die hier, iets herschreven, ook omdat ik in een andere thread weer misverstanden langs zag komen - en ik dat draadje er niet mee wilde vervuilen.
Er wordt af en toe beweerd dat je geen gegevens zoals openingstijden of telefoonnummers van websites over mag nemen omdat daar auteursrecht op rust.
Dit is een misverstand over het auteursrecht. Het recht dat hier van toepassing is is het databankrecht.
Het auteursrecht geldt alleen op “creatieve werken”, ofwel iets waar iemand zijn artistieke vrijheid op heeft losgelaten. Zoals voorbeeld: de bedenker van de Peerkepadroute. Dat gaat mijns insziens zowel om de route zelf als om het boekje waar het in is opgeschreven.
Op “kale gegevens”, zoals telefoonnummers, URL’s en openingstijden zal geen auteursrecht zitten*.
Wel kan op collecties van zulk soort gegevens databankrecht van toepassing zijn. Dit is het geval als er een “substantiële investering” is gedaan om de gegevens te verzamelen en/of te presenteren. Dit wordt uitgelegd als zijnde dat het verzamelen van de gegevens een “kernactiviteit” van de onderneming is.
Als voorbeeld kan je stellen dat de kernactiviteit van Albert Heijn het verkopen van etenswaren is, dus van hun website AH.nl mag je alle gegevens over winkeladressen en openingstijden afhalen.
Bij openingstijden.nl is de kernactiviteit het verzamelen van openingstijden en winkeladressen. Van openingstijden.nl mag je dus niet systematisch de gegevens van winkeladressen en openingstijden afhalen.
Nog twee opmerkingen:
-
Een bedrijf kan het systematisch gebruik van zijn databank beperken, maar dit kan alleen via een expliciete clausule in de gebruiksvoorwaarden, het is dus geen automatisch recht zoals het auteursrecht en databankrecht dit wel zijn.
-
Een “normaal gebruik” van een openbare database is altijd toegestaan - eventuele beperkende voorwaarden zijn nietig - en normaal gebruik is wel het opzoeken van enkele gegevens, maar nooit het scrapen van de website. Ik denk echter dat juist OSM als gemeenschap een “normaal gebruik” niet kan inroepen als het alle telefoonnummers van openingstijden.nl afhaalt, ook niet als iedereen alleen zijn eigen lokale winkel opzoekt.
Dit alles komt voor uit een uitspraak van het Europese hof van Justitie, waar Sirius Legal een verduidelijkende blogpost over heeft geschreven.
Tijmen - die geen juridische achtergrond heeft, maar mijn vorige werkgever was opdrachtnemer van een bedrijf dat in een vergelijkbare positie verkeerde als het gedaagde PR Aviation BV, alsmede bouwer van websiteschraaprobots, vandaar dat ik er wat van meegekregen heb.
- behalve misschien als iemand creatief is geweest met zijn telefoonnummer, zoals KLM’s vroegere 020-747747, maar ik denk dat je een heel goede advocaat nodig hebt om bezwaar te maken van het overnemen van je telefoonnummer of andere bereikbaarheidsgegevens.