Combineren van fysieke werkelijkheid en de toegangsbeperkingen

In een tijd dat er te weinig zonlicht om te mappen, is het goed om na te denken waar we de afgelopen maanden over hebben gediscussieerd. Uiteraard gaat dat in belangrijke mate over hoe we de diverse items van tags moeten voorzien.

Wat daarbij opvalt is dat er heel veel discussies zijn over de wat kleinere en vaak weinig duidelijke weggetjes. Als we ons tot wegen beperken kunnen we het volgende zien:
De oorzaak zou wel eens kunnen liggen in het feit dat we in OSM twee verschillende realiteiten willen combineren: de fysieke realiteit en de beperkingen van toegang tot de wegen.
Voor grote wegen is daar niet zo veel discussie over: een vier baansnelweg is per baan zo’n 3,5 meter breed, geasfalteerd en we gaan er vanuit dat alles wat geen 60km/h haalt er niet op mag, dus de tag highway=motorway combineert perfect de fysieke werkelijkheid en de toegangsbeperkingen. Als we nu naar secondary en verder naar tertiary en unclassified gaan worden die duidelijkheid steeds minder makkelijk. Een highway=unclassified kan best een fietspad ernaast hebben (dan mogen voetgangers niet op de weg lopen, of je kunt het ook positief zien er is een veilig voetgangersgebied) maar de fietsers moeten meestal wel op de weg fietsen (minder veilig). Helemaal complex wordt het als je naar de onverharde wegen in de buitengebieden gaat. Hoe tag je een zandpad waar een bord fietspad staat. Velen zeggen highway=cycleway (dat rendered wel leuk in Mapnik) anderen zijn wat strenger in de leer en zeggen highway=path en motorcar=no of bicycle=designated.
Een ander voorbeeld zijn de vele voetgangers gebieden in de binnensteden: vaak voor 10 uur toegankelijk voor auto’s, daarna alleen voor voetgangers en soms voor fietsers. De fysieke toestand van zo’n weg is niet of nauwelijks verandert, maar een eenvoudige beslissing zorgt er wel voor dat de toegankelijkheid opeens anders is. Dit hebben we aangegeven met highway=pedestrian.

Waar leiden dit soort overwegingen nu toe:
We zouden er goed aandoen de fysieke situatie te onderscheiden van de toegangsrestricties. Nu hoor ik al een hoop mappers brommen: ik ga niet fietspaden mappen door ze unclassied te maken en dan alle toegang behalve fietsen toe te voegen. Dat hoeft natuurlijk niet. De afspraak is dan eigenlijk: highway=cycleway is identiek met (highway=unclassified, bicycle=designated),
Voor tracks en path zou je simpel de fysieke toegankelijkheid van 4 wiel voertuigen kunnen hanteren: kan er in principe een auto rijden is het een track, anders een path. De restricties moeten apart worden toegevoegd. Uitzondering is highway=footway, waar de onderliggende afspraak is highway=path met foot=designated.

Een voordeel van deze benadering is ook dat hoewel een weg er hetzelfde uitziet de toegangsrestricties in verschillende landen verschillend kan zijn. Door deze verschillen duidelijk te maken weet je ook beter per land wat alles betekent.

De bedoeling van deze post is om uit te vinden of dit een basis vormt om verdere duidelijkheid te scheppen in het consistent taggen van de wegen in OSM.

Is de manier van taggen niet in de eerste plaats ingegeven door de manier van renderen?
Als ik een fietspad invoer dan wil ik graag op de kaart zien dat er een fietspad is. Als ik een path van maak met bicycle= designated dan mag ik er ook fietsen, maar op de kaart ziet het er niet als fietspad uit.

De nederlandse combi zandweg + schelpenpad bijvoorbeeld. Eigenlijk is het schelpenpad een vrijliggend fietspad. Je zou dan 2 wegen moeten tekenen, een highway=track/tracktype=grade3/surface=sand, en een highway=cycleway/surface=shell/moped=no. Of de kaart daar overzichtelijker van wordt is de vraag.

En hoe rendert de cyclemap? Maakt die van een path met designated bij het renderen er een fietspad van?
Ik kan me voorstellen dat veel mappers de belangrijkste gebruiks-situatie weergeven, en simpelweg highway=cycleway gebruiken.

Vroeger tagde ik geasfalteerde weggetjes die verboden zijn voor auto’s altijd als highway=cycleway omdat ze “in de eerste plaats” door fietsers werden gebruikt. Na een discussie gebruik ik nu highway=unclassified car=no agricultural=yes enzovoorts. Dit wordt echter in de renderer als een gewone unclassified weergegeven. Ik kan het me goed voorstellen dat mensen wegen op zo’n manier taggen dat er ook iets van hun werk te zien is, en daardoor ontstaat er juist veel verwarring, omdat iedereen het anders doet. Eigenlijk zou de renderer inderdaad rekening moeten houden met toegangsbeperkingen - ik denk dat dat al veel problemen op zou lossen.

Voor dat soort weggetjes zou ik dan weer highway=service gebruiken met bicycle=yes. Hier op het Groninger platteland kom je die veel tegen. Smalle geasfalteerde wegen die geen verbindingsweg vormen of ontsluitingsweg, maar puur voor aanwonend en landbouwverkeer zijn. En vaak na een eindje het land in overgaan in een fietspad.